دوره 17، شماره 70 - ( 12-1402 )                   جلد 17 شماره 70 صفحات 314-289 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Bagheri M, SHAHRYARI M, Kolahkaj F. Ethnographic Study of Cultural Contexts (Norms and Folk Beliefs) of Substance Use in Khuzestan Province. etiadpajohi 2024; 17 (70) :289-314
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2885-fa.html
باقری معصومه، شهریاری مرضیه، کلاه کج فاطمه. مطالعه قوم نگارانه زمینه ها و بسترهای فرهنگی (هنجارها و باورهای عامیانه) مصرف مواد مخدر در استان خوزستان. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي. 1402; 17 (70) :289-314

URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2885-fa.html


دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
چکیده:   (136 مشاهده)
هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی خرده فرهنگ‏های قومی (قوم عرب و بختیاری) و هنجارها و باورهای عامیانه تسهیل ­کننده مصرف مواد مخدر در استان خوزستان بود. روش: روش پژوهش حاضر قوم نگاری بود. جامعه پژوهش متخصصان و خانواده­ های بختیاری و عرب ساکن در استان بودند که براساس نمونه­ گیری گلوله ­برفی و با استفاده از تکنیک اشباع داده ­ها، 30 نفر از خانواده ­های بختیاری و عرب ساکن در استان و 10 نفر از متخصصان انتخاب شدند. جمع­ آوری داده ­ها با روش مصاحبه عمیق نیمه ­ساختاریافته و تحلیل داده­ ها با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام گرفت. یافته­ ها: در این مطالعه بسترهای سوق دهنده مصرف مواد مخدر (رسوم و سنت ­های محلی) و زمینه و پیشینه­ های تسهیل­ کننده مصرف مواد مخدر (به­ هنجار شدن مصرف مواد) شناسایی شد. نتیجه ­گیری: بسترهای زمینه­ ساز خانوادگی و آموزشگاهی سهم چشم ­گیری در بروز و تداوم رفتار پرخطر مصرف مواد دارند. به نظر می­ ­رسد درمانگران، پژوهشگران و مشاوران از یافته ­های پژوهش حاضر می ­توانند برای کاهش و پیشگیری از رفتارهای پرخطر مصرف مواد بهره گیرند.
متن کامل [PDF 447 kb]   (47 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/12/25 | پذیرش: 1403/1/8 | انتشار: 1403/1/17

فهرست منابع
1. آقابابایی، حسین و رضایی زادفر، بهناز (1393). جرم انگاری اعتیاد به مواد مخدر در پرتو اصل پدرسالاری حقوقی. مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی، 1(1)، ۲۱-۱.
2. بخارایی، احمد؛ شربتیان، محمد حسن و کبیری، لیلا (1396). تحلیل جامعه ‌شناختی وضعیّت شهروندی فرهنگی (مطالعه موردی: شهروندان تنکابن). جامعه شناسی کاربردی، 28(2)،179-216.
3. بوستانی، داریوش و خواجه دولت آباد، روح الله (1393). بازنمایی بسترهای تسهیل¬کننده¬ مصرف مواد مخدر در دانشجویان (تحقیقی کیفی در باب دانشجویان مبتلا به اعتیاد در دانشگاه شهید باهنر کرمان). مجله مطالعات اجتماعی ایران، 8(2)، ۷۳-۵۵.
4. ترکمه‌،آیدین (1393). درآمدی ‌بر‌تولید ‌فضای‌هانری‌ لوفور. ‌تهران‌: انتشارات‌ تیسا.
5. جوادی، محمدحسین؛ اونق، نازمحمد و قربانی، علیرضا (1400). تعیین مولفه‌های اجتماعی موثر بر افزایش اعتیاد در جامعه (مورد مطالعه: شهر بجنورد). فصلنامه اعتيادپژوهي، ۱۵(۶۲)، ۱۶۷-۱۸۴.
6. حبیبی بابادی، احمدقلی؛ هاشمیان‌فر، سید علی و محمدی، اصغر (1399). فهم و شناسایی عوامل روانی اجتماعی خرده فرهنگ‌های مرتبط با مصرف مواد مخدر: یک مطالعه گراندد تئوری. تحقیقات علوم رفتاری، ۱۸(۴)، ۴۴۹-۴۵۹.
7. خبرگزاری جمهوری اسلامی (1397). کشف 10 تن مواد مخدر در خوزستان. https://www.irna.ir/news/ 83230772/10
8. زرانی، فریبا و آگاهی، زینب (1400). زمینه‏های فرهنگی اختلال سومصرف موادمخدر در ایران، متاسنتز کیفی. تعالی بالینی، 11(1)، ۴۲-۲۸.
9. سراج زاده، سید حسین و عزیززاده، امید (1393). برساخت اجتماعی مصرف مواد مخدر و اعتیاد در شهرستان رودبار جنوب. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 5(2)، ۲۹۶-۲۷۳.
10. شاه چراغ، سیدعلی شاه؛ خواجه نوری، بیژن؛ احمدی، حبیب و رجبی، ماهرخ (1400). مطالعه فرایند برساخت الگوی تعاملی فرد- خانواده - جامعه و گرایش به مواد مخدر صنعتی در شهر سمنان. جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، 8(18)، ۲۰۹-۱۷۵.
11. صدیق سروستانی، رحمت اله و قادری، صلاح الدین (1387). هنجارهای تسهیل¬کننده مصرف مواد مخدر (تریاک و نظایر آن) در میان خرده فرهنگ های قومی در ایران. دانش انتظامی، 10(2)، ۱۰۳-۸۵.
12. عباس¬زاده، محمد؛ علیزاده اقدام، محمدباقر؛ آقایاری هیر، توکل و نجف زاده نخجوانلو، اسماعیل (1393). کجروی فرهنگی و عوامل مرتبط با آن در میان پسران دبیرستانی شهر تبریز. مطالعات جامعه شناسی، 7(25)، ۳۸-۲۵.
13. عبدالهي، سامان و دارابي، مهرداد (1399). مدل ساختاري نقش عوامل محيطي و خانوادگي در پیشگیری رشدمدار از گرايش به مصرف مواد مخدر و روانگردان. فصلنامه اعتياد پژوهی، 14(56)، ۵۸-۴۱.
14. فیض اللهی، علی و باپیری، امیدعلی (1400). واکاوی دلایل، زمینه‌ها و پیامدهای مصرف مواد مخدر در بین نوجوانان (مورد مطالعه نوجوانان شهر ایلام). فصلنامه اعتيادپژوهي، ۱۵(۶۲)، ۱۴۱-۱۶۵.
15. قادری، صلاح الدین و محسنی تبریزی، علیرضا (1389). مطالعه کیفی در باب شناخت هنجارهای تسهیل¬کننده مصرف اعتیادآور در میان خرده فرهنگ‏های قومی ایرانی. مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(4)، ۵۵-۳۶.
16. قاسم¬زاده، داود (1402). مطالعه کیفی علل و زمینه¬های اختلال مصرف مواد در بین دانش‌آموزان شهر تبریز. فصلنامه اعتيادپژوهي، ۱۷(۶۷)، ۱۰۱-۱۲۶.
17. کرمی، زهرا؛ شریف، کیمیا؛ جشنی، نسترن و نظر، سپینود (1396). نقش سنت و باورهای قومی به عنوان عامل ارتباطی در تبلیغات تلویزیونی ایران (مطالعه موردی: پوشاک اقوام گیلک). اولین سمپوزیم ملی روز جهانی گرافیک، تهران.
18. کرمی، محمدتقی و اعتمادی فرد، سیدمهدی (1389). ساخت اجتماعی اعتیاد در ایران. بررسی مسائل اجتماعی ایران (نامه علوم اجتماعی)، 1(4)، 110-93.
19. مبارکی، محمد (1383). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و جرم. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دانشگاه تهران.
20. میرفردی، اصغر و شهریاری، مرضیه (1396). مطالعه قوم نگارانه هنجارها و توصیه‏های عامیانه تشویق¬کننده مصرف مواد مخدر (مورد مطالعه: قوم عرب شهرستان اهواز). فصلنامه اعتیادپژوهی، 11(43)، 125-105.
21. میرمجیدی، سپیده؛ حبیب زاده، محمدجعفر؛ فرجی¬ها، محمد و امیدی، جلیل (1395). تحلیل برساخت¬گرایانه¬ی فرایند جرم انگاری در ایران براساس نظریه واقعیت اجتماعی جرم. پژوهش حقوق کیفری، 4(14)، ۱۷۲-۱۴۵.
22. نعمتی سوگلی تپه، فاطمه و خالدیان، محمد (1401). مطالعه کیفی عوامل مؤثر بر عود مجدد به سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد با رویکرد گراندد تئوری. فصلنامه اعتيادپژوهي،۱۶(۶۴)، ۲۷۹-۳۰۷.
23. اله¬دادی، نورالدین؛ میرزایی، ابراهیم و سلیمی پور، ندا (1402). واکاوی کیفی بسترهای گرایش به مصرف مواد مخدر. فصلنامه اعتيادپژوهي، 17(۶۸)، 69-94.
24. Alexander, P. A., Schallert, D. L., & Reynolds, R. E. (2009). What is learning anyway? A topographical perspective considered. Educational Psychologist, 44(3), 176-192. [DOI:10.1080/00461520903029006]
25. Barkan, S. E., & Bryjak, G. J. (2013). Myths and Realities of Crime and Justice. Jones & Bartlett Publishers.
26. Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 14, 77-101. [DOI:10.1191/1478088706qp063oa]
27. Chintalova-Dallas, R., Case, P., Kitsenko, N., & Lazzarini, Z. (2009). Boltushka: a homemade amphetamine-type stimulant and HIV risk in Odessa, Ukraine. International Journal of Drug Policy, 20(4), 347-351.‏ [DOI:10.1016/j.drugpo.2008.09.003] [PMID] []
28. Dimova, E. D., & Mitchell, D. (2022). Rapid literature review on the impact of health messaging and product information on alcohol labelling. Drugs: Education, Prevention and Policy, 29(5), 451-463. [DOI:10.1080/09687637.2021.1932754]
29. Ifans, J. (2007). Predictive factors for illicit drug use among young people: a literature review. Probation Journal, 54(3),278-279 [DOI:10.1177/02645505070540030802]
30. James, D. A., Robyn, N. T., Jennifer, M. E., Stacey, L. S., & Laura, M. W. (2008). Posted to abuse addiction adolescence attitudes behaviors Canada computer emotional gambling game. Personality and Individual Differences, 45(2), 174-180. [DOI:10.1016/j.paid.2008.03.018]
31. Jiloha, R. C. (2009). Social and Cultural Aspects of Drug Abuse in Adolescents. Journal of Delhi Psychiatry, 12(2), 167-175.
32. Johnson, B., Golub, A., & Dunlap, E. (2000). The rise and decline of hard drugs, drug markets, and violence in inner-city New York. The crime drops in America, 164-206. [DOI:10.1017/CBO9780511616167.007] []
33. Jonas, D. F., & Jonas, A. D. (1980). A bioanthropological overview of addiction. NIDA Research Monograph, 30, 269-277.‏
34. Kaplow, J. B., Curran, P. J., & Dodge, K. A. (2002). Child, parent, and peer predictors of early-onset substance use: A multisite longitudinal study. Journal of Abnormal Child Psychology, 30, 199-216.‏ [DOI:10.1023/A:1015183927979] [PMID] []
35. Lardier Jr, D. T. (2019). Substance use among urban youth of color: Exploring the role of community-based predictors, ethnic identity, and intrapersonal psychological empowerment. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 25(1), 91-103. [DOI:10.1037/cdp0000237] [PMID]
36. Motyka, M. A. (2018). Socio-cultural determinants of drug addiction: the scale and causes of the phenomenon among young people in the Podkarpackie Province. Wydawnictwo UR: Rzeszow, Poland.‏
37. United Nations Office on Drugs and Crime. (2018). Drugs and age: Drugs and associated issues among young people and older people.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه علمی اعتیادپژوهی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Scientific Quarterly Research on Addiction

Designed & Developed by : Yektaweb