دوره 17، شماره 68 - ( 6-1402 )
جلد 17 شماره 68 صفحات 365-327 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sarkeshikiyan S M, Razaghi zade F, Mehranizade F, Dastani M. Correlates of Substance Use among Students: A Meta-Synthesis of Empirical Evidence from 2016 to 2023. etiadpajohi 2023; 17 (68) :327-365
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2892-fa.html
URL: http://etiadpajohi.ir/article-1-2892-fa.html
سرکشیکیان سید مهدی، رزاقی زاده فرزانه، مهرانی زاده فائزه، داستانی محبوبه. همبسته‌های مصرف‌مواد در دانشآموزان: فراترکیب از شواهد تجربی. فصلنامه علمی اعتيادپژوهي. 1402; 17 (68) :327-365
دکتری تخصصی، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، رودهن، ایران.
چکیده: (888 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف کشف و استخراج همبسته‌های مصرف مواد در دانشآموزان در شواهد تجربی ۲۰۱۶ الی ۲۰۲۳ انجام شد. روش: مطالعه حاضر کاربردی و کیفی بود که با استفاده از روش فراترکیب انجام شد. حوزه بررسی این مطالعه مقالات پژوهشی بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۳ برای تحقیقات بین المللی و ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ برای تحقیقات ایرانی بود. با استفاده از رویکرد هدفمند و تا رسیدن به اشباع و بهره‌گیری از نگرش یکپارچه‌سازی و مدل فراترکیب سندلوسکی و باروسو (۲۰۰۷)، ۱۵۶ مقاله گزینش و پس از معیار‌های ارزیابی ۶۱ مقاله نهایتا انتخاب شد. داده‌های کیفی در قالب مقولات، مفاهیم و کد‌ها تحلیل و پیاده‌سازی و در نرم افزار 18 maxqda تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد همبسته‌های روانشناختی (ابعاد شناختی، هیجانی، رفتاری و شخصیتی)، خانوادگی (الگوهای ارتباطی، ابعاد والدین، جوعاطفی خانواده)، تحصیلی (هیجان‌های تحصیلی، ابعاد مدرسه، روابط بین فردی درمدرسه)، اجتماعی (ابعاد جامعه، ابعاد بین فردی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی)، و تعدیل‌کننده (فردی، خانوادگی، اجتماعی و تحصیلی) با مصرف مواد دانشآموزان در شواهد تجربی مرتبط بودند. مقدار شاخص کاپا در این پژوهش ۸۹/۰ بود. نتیجه‌گیری: با توجه به ابعاد استخراج شده طراحی مداخلات، برنامهریزی و اجرای سیاست‌های آموزشی، درمانی و اجتماعی به شکل سیستمی جهت کاهش مصرف مواد در دانشآموزان ضروری است.
فهرست منابع
1. احمدی، صدیقه؛ طولابی، سعید و ایلانلو، حسین (1399). پیشبینی گرایش به سوءمصرف مواد در دانشآموزان پسر متوسطه دوم منطقه ۱۲ تهران بر اساس میزان تاب‌آوری و اهمال‌کاری تحصیلی در سال تحصیلی ۱۳۹۷-۱۳۹۶. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، ۲۳(۱)، ۱۰۸-۱۱۷.
2. استاد رحیمی، احمد و فتحی، ایت اله (1400). نقش الگوهای ارتباطی خانواده و فرهنگ مدرسه در گرایش به اعتیاد در دانشآموزان. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۵(۵۹)، ۲۷۵-۲۹۲.
3. اسلام پناه، محمدرضا؛ مهدیان، حسین و جاجرمی، محمود (1398). بررسی برازش مدل خطرپذیری نوجوانان ایرانی در زمینه اعتیاد با تأکید بر کارکرد خانواده و طرح‌واره‌های ناسازگار، تحمل پریشانی و تنظیم هیجان. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۳(۵۴)، ۶۷-۹۰.
4. افضلی، رسول؛ صرامی، حمیدرضا؛ رحمانی، حامد و رحمانی اصل، محمد (1396). ارزیابی میزان اثربخشی اقدامات رسانه‌ای در مبارزه با مواد مخدر در ایران. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی، ۱۱ (۴۲)، ۹-۳۰.
5. اکبری، یونس؛ سراج زاده، سیدحسین؛ زمانی مقدم، مسعود و رشیدی، جمال (1395). عوامل اجتماعی مرتبط با مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان 18-27 ساله دانشگاه خوارزمی). مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، 15(32)، 207-221.
6. پورمحسنی کلوری، فرشته و نیک سرشت، مهسا (1401). بررسی نقش صفات شخصیتی سایکوپاتیک و پرخاشگری در گرایش به مصرف مواد دانشآموزان دارای نشانه‌های اختلال سلوک. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۶(۶۳)، ۲۲۳-۲۴۴.
7. چمنی، نسرین و سجادیان، ایلناز (1398). رابطه علّی اضطراب، نشخوار فکری، غفلت، روابط با همسالان و قلدری با آمادگی به اعتیاد. فصلنامه اعتیادپژوهی،۱۳(۵۱)، ۲۱۹-۲۴۰.
8. خانه کشی، علی؛ خانمحمدی اطاقسرا، ارسلان و ملکیان، صدیقه (1396). رابطه بی ثباتی هیجانی، رفتار جامعه‌پسند و پرخاشگری با آمادگی به اعتیاد دانشآموزان پسر مقطع متوسطه. پژوهش های روانشناسی اجتماعی، 7(28)، 123-145.
9. ذهبیون، شهلا و حسینی سلطان نصیر، محبوبه سادات (1396). مدل تأثیر علّی سبک فرزندپروری و الگوهای ارتباطی خانواده، تعهد به مدرسه و حرمت خود در آمادگی اعتیاد دانشآموزان دختر دوره متوسطه شهر آبادان. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 18(1)، 100-109.
10. رشیدی، علیرضا؛ محسنی، زهراسادات و گل محمدیان، محسن (1396). نقش جو عاطفی خانواده، ادراک شیوه فرزندپروری، الگوهای ارتباطی خانواده و ادراک حمایت اجتماعی (خانواده) در پیشبینی سوءمصرف مواد روان‌گردان صنعتی دانشجویان. فصلنامه اعتیادپژوهی،۱۱(۴۱)، ۱۰۳-۱۲۳.
11. زارعی، سلمان (1401). تعارض زناشویی والدین و گرایش به سوءمصرف مواد نوجوانان: نقش تعدیل‌کننده افسردگی و ذهن‌آگاهی. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۶(۶۳)، ۲۴۵-۲۶۶.
12. زینالی، علی و شریفی، حسن پاشا (1396). عوامل خطر و محافظت‌کننده سؤمصرف الکل و مواد در نوجوانان. مجله مطالعات علوم پزشکی، ۲۸(۱۲)، 770-782.
13. سلیمانی، مجید؛ میردریکوند، فضل الله؛ ویس کرمی، حسنعلی و قره ویسی، سمیرا (1397). نقش میانجی‌‌گرایانه ابراز وجود در ارتباط میان کارکرد خانواده و گرایش به اعتیاد. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۲(۵۰)، ۱۳۷-۱۵۴.
14. عبدالمحمدی، کریم؛ محمدزاده، علی و غدیری صورمان آبادی، فرهاد (1401). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه‌ای بر ارتقاء بازداری پاسخ و حافظه کاری در نوجوانان دارای گرایش به مصرف مواد. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۶(۶۶)، ۷۱-۹۰.
15. عرب، علی (1396). رابطه امید به زندگی، نگرش به رفتار بزهکارانه و تجربه مصرف مواد مخدر در دانشآموزان پسر دوره دوم متوسطه مدارس شیرآباد و مرکز شهر زاهدان. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 14(28)، 149-168.
16. علیزاده، ابراهیم و دهقان نیری، طیبه (1395). پیشبینی ابعاد نگرش مثبت به مواد مخدّر در دانشآموزان نوجوان: تحلیل رگرسیون چند متغیّره و رگرسیون چندگانه. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۰(۳۷)، ۵۹-۷۴.
17. عینی، ساناز؛ ترابی، نغمه؛ عبادی، متینه و کرمانی، علی (1399). پیشبینی گرایش به سوءمصرف مواد مخدر براساس خودبیگانگی تحصیلی، هیجان‌های تحصیلی منفی و خودکارآمدی عمومی در دانشآموزان. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۴(۵۶)، ۷۹-۱۰۰.
18. قره داغی، شکرالله؛ یحیی زاده پیرسرایی، حسین؛ ذکایی، محمد سعید و آقابخشی، حبیب (1401). فهم و شناخت مسائل و نیازهای نوجوانان وابسته به مواد محرک. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۶(۶۶)، ۱۹۳-۲۲۲.
19. قلی زاده، مظفر؛ احمدی، لادن و قلی‌زاده، زیبا (1397). رابطه علی دلبستگی ناایمن و هوش اخلاقی با آمادگی به اعتیاد با میانجیگری هیجان خواهی در دانشآموزان پسر. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۲(۴۵)، ۲۶۵-۲۸۰.
20. قیصری، زهرا؛ صاحبدل، حسین و ابراهیم پور، مجید (1400). مطالعه کیفی عوامل زمینه‌ساز خانوادگی و آموزشگاهی رفتار پرخطر مصرف مواد در دانشآموزان. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۵(۶۲)، ۲۲۵-۲۴۴.
21. گراوند، هوشنگ (1401). مدل‌یابی ساختاری الگوهای ارتباطی خانواده و نارسایی کنش‌های اجرایی با گرایش به رفتارهای پرخطر (مصرف مواد مخدر، سیگار کشیدن و مصرف الکل): نقش واسطه‌ای اضطراب کرونا. مطالعات روان شناسی بالینی، 12(47)، 95-134.
22. مشمول حاجی آقا، صمد و ابوالقاسمی، عباس (1395). مقایسه خطرپذیری و تحریف شناختی در دانشآموزان با و بدون گرایش به اعتیاد. فصلنامه اعتیادپژوهی، ۱۰(۴۰)، ۱۰۳-۱۱۲.
23. ناصری، اسماعیل (1401). همبسته‌های پیش‌بین مصرف مواد در دختران نوجوان ایرانی. پژوهش‌نامه زنان، 13(39)، 223-243.
24. نریمانی، محمد؛ رجب پور، مجتبی؛ احمدی، عذرا؛ یاقوتی زرگر، حسن و رستم‌اوغلی، زهرا (1395). بررسی میزان شیوع و عوامل مرتبط با سوءمصرف مواد در بین دانشآموزان متوسطه شهر سمنان. روان شناسی مدرسه و آموزشگاه، 5(4)، 132-145.
25. وطن دوست، علی؛ خان محمدی، ارسلان؛ صادقی، جمال و محمدزاده، رجبعلی (1401). نقش میانجیگر اضطراب مدرسه و کنترل هیجانی در رابطه بین نیازهای اساسی روانشناختی با گرایش به مصرف مواد مخدر. مجله علوم روانشناختی، ۲۱(۱۱۷)، 1879-1894.
26. هزاریان، صفی اله؛ بختیارپور، سعید؛ پاشا، رضا؛ عسگری، پرویز و حافظی، فریبا (1400). رابطه بین عملکرد خانواده و نگرش به مواد مخدر با میانجیگری سازگاری اجتماعی در دانشآموزان. فصلنامه اعتیادپژوهی، 15(۵۹)، ۱۳۹-۱۵۶.
27. Alinsky, R. H., Hadland, S. E., Quigley, J., & Patrick, S. W. (2022). Recommended terminology for substance use disorders in the care of children, adolescents, young adults, and families. Pediatrics, 149(6), 20-36. [DOI:10.1542/peds.2022-057529] [PMID] [PMCID]
28. Allen, E. B., Michelson, C. D., O'Donnell, K. A., Bagley, S. M., Earlywine, J., & Hadland, S. (2020). 18. Training in adolescent substance use and opioid misuse in us pediatric residency programs: A national survey. Journal of adolescent health, 66(2), 10-22. [DOI:10.1016/j.jadohealth.2019.11.021]
29. Bandura, A., & National Inst of Mental Health. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice-Hall, Inc.
30. Brook, J. S., Brook, D. W., Gordon, A. S., Whiteman, M., & Chen, P. (1990). The psychosocial etiology of adolescent drug use: A family interactional approach. Genetic, social and general psychology monographs, 2, 116-135.
31. Ellis, A. (2001). Overcoming destructive beliefs, feelings, and behaviors: New directions for Rational Emotive Behavior Therapy. Prometheus Books.
32. Gakh, M., Coughenour, C., Assoumou, B. O., & Vanderstelt, M. (2020). The relationship between school absenteeism and substance use: An integrative literature review. Substance use and misuse, 55, 491-502. [DOI:10.1080/10826084.2019.1686021] [PMID]
33. Gandara-Loe, J., Ortuño-Lizarán, I., Fernández-Sanchez, L., Alió, J. L., Cuenca, N., Vega-Estrada, A., & Silvestre-Albero, J. (2018). Metal-organic frameworks as drug delivery platforms for ocular therapeutics. ACS applied materials & interfaces, 11(2), 1924-1931. [DOI:10.1021/acsami.8b20222] [PMID]
34. Gerra, G., Benedetti, E., Resce, G., Potente, R., Cutilli, A., & Molinaro, S. (2020). Socioeconomic status, parental education, school connectedness and individual socio-cultural resources in vulnerability for drug use among students. International journal of environmental research and public health, 17(4), 1306-1315. [DOI:10.3390/ijerph17041306] [PMID] [PMCID]
35. Gurung, S., Kafle, S., Dhungel, B., Adhikari, N., Thapa Shrestha, U., Adhikari, B., & Ghimire, P. (2020). Detection of OXA-48 gene in carbapenem-resistant Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae from urine samples. Infection and drug resistance, 2311-2321. [DOI:10.2147/IDR.S259967] [PMID] [PMCID]
36. Hatchel, T., & Marx, R. (2018). Understanding intersectionality and resiliency among transgender adolescents: Exploring pathways among peer victimization, school belonging, and drug use. International journal of environmental research and public health, 15(6), 1289-1300. [DOI:10.3390/ijerph15061289] [PMID] [PMCID]
37. Kohlmeier, G. M. (2019). Study of the impact of adolescent perceived parenting traits on the development of borderline, narcissistic, and histrionic personality disorders based on Millon's biopsychosocial theory. Doctoral dissertation, Adler University.
38. Larimer, M. E., Kilmer, J. R., & Lee, C. M. (2005). College student drug prevention: A review of individually-oriented prevention strategies. Journal of drug issues, 35(2), 431-456. [DOI:10.1177/002204260503500210]
39. Mehanović, E., Virk, H. K., Akanidomo, I., Pwajok, J., Prichard, G., Van Der Kreeft, P., & Unplugged Nigeria Coordination Group. (2020). Correlates of cannabis and other illicit drugs use among secondary school adolescents in Nigeria. Drug and alcohol dependence, 206, 107-127. [DOI:10.1016/j.drugalcdep.2019.04.028] [PMID]
40. Park, W. H., Lee, J., Kim, H. J., Joo, K. I., & Cha, H. J. (2022). Sutureless full-thickness skin grafting using a dual drug-in-bioadhesive coacervate. Chemical engineering journal, 446, 137-162. [DOI:10.1016/j.cej.2022.137272]
41. Petraitis, J., Flay, B. R., & Miller, T. Q. (1995). Reviewing theories of adolescent substance use: Organizing pieces in the puzzle. Psychological Bulletin, 117(1), 67-86. [DOI:10.1037/0033-2909.117.1.67] [PMID]
42. Rogers, P. J. (2017). Food and drug addictions: Similarities and differences. Pharmacology biochemistry and behavior, 153, 182-190. [DOI:10.1016/j.pbb.2017.01.001] [PMID]
43. Sandelowski, M., Barroso, J., & Voils, C. I. (2007). Using qualitative metasummary to synthesize qualitative and quantitative descriptive findings. Research in nursing & health, 30(1), 99-111. [DOI:10.1002/nur.20176] [PMID] [PMCID]
44. Santana-Arias, R., George, T. S., Padron-Salas, A., Sanjuan-Meza, X. S., Landeros-Olvera, E. A., & Cossio-Torres, P. E. (2021). The relationship between density of drug outlets, crime hot spots and family factors on the consumption of drugs and delinquent behaviour of male adolescent Mexican students. Social science & medicine, 279, 113-125. [DOI:10.1016/j.socscimed.2021.113985] [PMID]
45. Steinman K. J. (2005). Drug selling among high school students: related risk behaviors and psychosocial characteristics. The Journal of adolescent health : official publication of the Society for Adolescent Medicine, 36(1), 71.e1-71.e718. [DOI:10.1016/j.jadohealth.2003.12.012] [PMID]
46. Syed, W., Iqbal, A., Siddiqui, N. A., Mothana, R. A., & Noman, O. (2022). Attitudes and associated demographic factors contributing towards the abuse of illicit drugs: a cross-sectional study from health care students in Saudi Arabia. Medicina, 58(2), 322-340. [DOI:10.3390/medicina58020322] [PMID] [PMCID]
47. Umukoro, E. K., Eduviere, A. T., Ahama, E. E., Moke, E. G., Edje, K. E., Omorodion, L. I., & Ovigue, C. (2021). Substance abuse: Awareness and attitude among secondary school students in Sapele, Nigeria. Journal of applied sciences and environmental management, 25(3), 347-351. [DOI:10.4314/jasem.v25i3.7]
48. Wilson, L., Szigeti, A., Kearney, A., & Clarke, M. (2018). Clinical characteristics of primary psychotic disorders with concurrent substance abuse and substance-induced psychotic disorders: A systematic review. Schizophrenia research, 197, 78-86. [DOI:10.1016/j.schres.2017.11.001] [PMID]
49. Wong, I. C., Camilleri-Novak, D., & Stephens, P. (2003). Rise in psychotropic drug prescribing in children in the UK: an urgent public health issue. Drug safety, 26, 1117-1118. [DOI:10.2165/00002018-200326150-00004] [PMID]
50. Hirschi, T., & Gottfredson, M. R. (2001). Self-control theory. Explaining criminals and crime, 81-96.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
